Τρίτη 10 Μαρτίου 2020

Καψάσκη : Ο Α’ παγκόσμιος πόλεμος από τη μεριά των καθημερινών ανθρώπων .

Περίληψη
‘Όλο και περισσότερο σήμερα δίδεται έμφαση στη διαδικαστική γνώση, να μάθει δηλαδή ο μαθητής πώς να μαθαίνει, να διερευνά και να αναζητά ο ίδιος τις γνώσεις αντί να είναι παθητικός δέκτης . Στην Ιστορία ειδικότερα η προσέγγιση της Νέας Ιστορίας  συνιστά να γίνει ο μαθητής ένας «μικρός ιστορικός»  να γνωρίσει τη μεθοδολογία της ιστορικής έρευνας, και να εξοικειωθεί με τρόπους επεξεργασίας του ιστορικού υλικού για την κατανόηση της δράσης του ανθρώπου.
Στην εποχή της «κοινωνίας της πληροφορίας», η χρήση του διαδικτύου για έρευνα και ανακάλυψη  πηγών ιστορικού περιεχομένου,  που έχουν πλέον σε μεγάλο βαθμό ψηφιοποιηθεί,  από τους ίδιους τους μαθητές, με εργαλεία των ΤΠΕ, σε συνδυασμό με την καλλιέργεια  ικανοτήτων ανάγνωσης, μελέτης και αξιοποίησης διαφορετικών ειδών ιστορικών πηγών μπορεί να οδηγήσει στον κριτικό και ψηφιακό γραμματισμό. Παράλληλα η ανάπτυξη πνεύματος συνεργασίας, διαλόγου και ομαδικότητας είναι απαραίτητα συστατικά για την κοινωνικοποίηση των μαθητών στην παγκοσμιοποίηση .Έχοντας ως αφετηρία το παραπάνω θεωρητικό πλαίσιο που εδράζεται στην θεωρία του εποικοδομητισμού αλλά και της πολυπρισματικής προσέγγισης οργανώσαμε ένα  σενάριο  διδασκαλίας που έχει εφαρμογή στην Γ ‘ τάξη Γυμνασίου στην ενότητα 31 του 7ου κεφαλαίου για τον Α’  παγκόσμιο πόλεμο. Οι στόχοι του σεναρίου είναι  α) η καλλιέργεια της διαδικαστικής γνώσης και παρότρυνση για άρθρωση ιστορικού λόγου από τους μαθητές β) η συνδυαστική αξιοποίηση πολλών πηγών -πολυπρισματική προσέγγιση- για την ανάλυση - σύνθεση και εξαγωγή συμπερασμάτων  γ) η εξοικείωση με την κατανόηση πληθώρας  πολυτροπικών κειμένων, όπως video, αφίσες, φωτογραφίες , ψηφιοποιημένα λογοτεχνικά κείμενα σε συνδυασμό με κειμενικές πηγές δ)η καλλιέργεια της διαδικαστικής γνώσης και παρότρυνση για άρθρωση ιστορικού λόγου από τους μαθητές και για κριτική σκέψη.

Οι θεματικές με τις οποίες θα ασχοληθούν οι μαθητές δουλεύοντας στο εργαστήριο της Πληροφορικής είναι οι εξής : 1)  Η ζωή στα Χαρακώματα 2) Η λογοκρισία 3) Γυναίκες και εργασία στα μετόπισθεν. 4) Οι στρατιώτες από τις αποικίες στον πόλεμο. Αξιοποιούνται για το σκοπό αυτό πηγές οπτικοακουστικές, κειμενικές–λογοτεχνικές και ειδησεογραφικές.  Για την επιλογή των θεματικών αξόνων πήραμε ερεθίσματα από τη δομή της  αντίστοιχης ενότητας του βιβλίου της Ιστορίας για τους Μουσουλμανόπαιδες . Τα  θέματα αυτά επεξεργάζονται σε ομάδες των 3 μαθητών  με γνωστική σκαλωσιά,  φύλλα εργασίας  που είναι κοινά ανά δύο ομάδες και τα οποία οι μαθητές συμπληρώνουν ηλεκτρονικά και αξιοποιώντας διάφορα Ψ.Μ. για την παραγωγή του τελικού προϊόντος.  Για τη διερεύνηση ανεύρεση των πληροφοριών από τους μαθητές αξιοποιούνται με όχημα το διαδίκτυο ηλεκτρονικά λεξικά , ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες, το Υoutube  ιστοσελίδες ιστορικού περιεχομένου, διαδραστικοί χάρτες. Οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν οι ίδιοι εργασίες με χρήση ψηφιακών μέσων όπως είναι  προγράμματα παρουσιάσεων, ψηφιακών αφισών, γνωστικών χαρτών  και  συνεργατικά έγγραφα. Τέλος παρουσιάζουν τις εργασίες τους στην ολομέλεια της τάξης.  Στο σενάριο αξιοποιούνται γνώσεις από το μάθημα της Ν Ε Γλώσσας και από τα Ξενόγλωσσα μαθήματα. Το σενάριο είναι διάρκειας  4 ωρών και εφαρμόστηκε στο Πειραματικό Γυμνάσιο του Πανεπιστημίου Κρήτης με μεγάλη κινητοποίηση από τους μαθητές. 
Το σενάριο παρουσιάστηκε στο 10ο Πανελλήνιο συνέδριο εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ 12-14 Απριλίου 2019 στη Ρόδο http://e-diktyo.eu/ και θα δημοσιευτεί στα πρακτικά. 
Δείτε την παρουσίαση του σεναρίου εδώ